وقتی نام سوئیس به میان میآید، شاید اولین چیزی که به ذهن میرسد کوههای آلپ، ساعتهای لوکس یا بانکهای مشهور آن باشد. اما اگر کمی عمیقتر به این کشور اروپایی نگاه کنیم، درمییابیم که سوئیس گنجینهای غنی از فرهنگ غذایی متنوع است که ریشه در تاریخ، جغرافیا و فرهنگ چند زبانه آن دارد. ترکیبی از تاثیرات آلمانی، فرانسوی و ایتالیایی در کنار ویژگیهای خاص محلی، غذاهای سوئیسی را به تجربهای منحصربه فرد برای هر گردشگر تبدیل کرده است. در ادامه با مهمترین غذاهای سنتی این کشور، داستان آنها و بهترین مکانها برای تجربهشان آشنا میشوید.
فوندو سوئیسی چیست؟
فوندو یکی از نمادهای فرهنگی و غذایی سوئیس است. این غذا از ترکیب چند نوع پنیر محلی ذوبشده تشکیل شده که معمولاً شامل گرویر (Gruyere) و امِنتال (Emmental) است. پنیرها با شراب سفید، کمی سیر و نشاسته حرارت میبینند تا ترکیبی یکنواخت و خامهای بهدست آید. این مخلوط داغ در دیگی مخصوص به نام caquelon ریخته میشود و روی شعلهای ملایم قرار میگیرد.
شیوه خوردن فوندو نیز جذاب و اجتماعی است. هر نفر با یک چنگال بلند، تکهای نان را در پنیر داغ فرو میبرد و میل میکند. فوندو نه تنها یک غذا، بلکه تجربهای جمعی و فرهنگی است که معمولاً در فصل زمستان و دورهمیهای خانوادگی یا دوستانه سرو میشود.
فوندو در مناطق مختلف سوئیس با تفاوتهایی همراه است. مثلاً در ژنو، فوندو را با قارچ یا گوجه فرنگی نیز ترکیب میکنند. در برخی نقاط، به جای نان، از سیب زمینی پخته یا ترشیهای محلی برای فرو بردن در پنیر استفاده میشود.
راکلت؛ پنیر آب شده خوشمزه
راکلت (Raclette) نیز یکی دیگر از غذاهای پنیرمحور سوئیسی است که به خصوص در مناطق کوهستانی مانند والایس (Valais) محبوبیت زیادی دارد. راکلت، هم نام یک نوع پنیر خاص است و هم نام غذایی که با آن تهیه میشود.
روش سنتی تهیه راکلت شامل قراردادن یک قالب بزرگ پنیر در نزدیکی منبع حرارت (اغلب آتش) و تراشیدن لایهی ذوبشده آن بر روی مواد دیگر است. رایجترین همراهها برای راکلت شامل سیب زمینی آب پز، پیاز ترشی، خیارشور و گوشتهای دودی است.
در رستورانها، اغلب دستگاه مخصوص راکلت در اختیار مشتری قرار میگیرد تا پنیر را ذوب کرده و شخصاً روی بشقابش بریزد. طعم دودی، خامهای و شور این غذا در کنار بافت لطیف پنیر، آن را به یکی از لذتبخشترین تجربههای خوراکی در سوئیس تبدیل کرده است.
شکلاتهای معروف سوئیس
شاید هیچ محصولی نتواند شهرت جهانی شکلات سوئیسی را به چالش بکشد. تاریخچه شکلات سازی در سوئیس به قرن نوزدهم بازمیگردد، زمانی که دانیل پیتر و هنری نستله با ترکیب شیر خشک و کاکائو، شکلات شیری را ابداع کردند.
برندهایی مانند Lindt ، Toblerone، Laderach، Cailler و Sprungli نه تنها در سوئیس بلکه در سراسر دنیا شناختهشده هستند. طعم غنی، بافت لطیف و تکنیکهای پیشرفته در فرآوری کاکائو از دلایل موفقیت این شکلاتهاست.
در بسیاری از شهرهای سوئیس، تورهای شکلات گردی برگزار میشود. گردشگران میتوانند از کارگاههای تولید شکلات بازدید کرده، فرآیند تولید را ببینند و حتی شکلات مخصوص خود را طراحی کنند. خانه شکلات Lindt در کیلسبرگ (Kusnacht) یکی از مقاصد محبوب برای علاقهمندان است.
غذاهای کمتر شناخته شده سوئیسی
در کنار غذاهای معروف، سوئیس دارای طیفی از غذاهای محلی و کم تر شناخته شده اما بسیار خوشمزه است. در ادامه چند مورد از آنها را مرور میکنیم:
Rosti: نوعی سیب زمینی سرخشده که در اصل غذای کشاورزان منطقه برن بوده است. امروز رستی در سراسر کشور و با انواع مواد افزودنی مانند پنیر، تخممرغ و حتی گوشت دودی سرو میشود.
Zurcher Geschnetzeltes: غذای مخصوص شهر زوریخ است. تکههای گوشت گوساله در سس خامهای با قارچ و پیاز طبخ میشوند و معمولاً با رستی یا پاستا سرو میشوند.
Alplermagronen: ماکارونی کوهستانی است که از ترکیب ماکارونی، سیب زمینی، پنیر، خامه و پیاز سرخشده درست میشود. در کنار آن معمولاً سس سیب شیرین سرو میشود که تضاد جالبی با طعم خامهای غذا دارد.
Basler Lackerli: بیسکوییت ادویه دار شیرینی مانند که با عسل، بادام، پوست پرتقال و ادویهجات تهیه میشود و مخصوص شهر بازل است.
Saffron Risotto: در منطقهی تیچینو (جنوب سوئیس)، ریزوتوی زعفرانی با عطر خاصش یکی از غذاهای محلی محسوب میشود که متاثر از فرهنگ ایتالیایی این منطقه است.
بهترین شهرها برای امتحان غذاهای محلی
سوئیس با توجه به تقسیمبندی فرهنگی به سه بخش آلمانیزبان، فرانسویزبان و ایتالیاییزبان، در هر منطقه غذاهای خاص خود را دارد. در اینجا برخی از شهرهای برتر برای تجربه غذاهای سنتی معرفی میشوند:
زوریخ: شهری مدرن با رستورانهایی که غذاهای سنتی مانند Zurcher Geschnetzeltes را با کیفیت بالا ارائه میدهند.
ژنو: شهری فرانسوی زبان با غذاهای مبتنی بر پنیر مانند فوندو و رستورانهای محلی معروف.
برن: پایتخت کشور که با بازارهای محلی و رستورانهای سنتیاش، فرصت خوبی برای چشیدن غذاهای اصیل فراهم میکند.
زرمات: در دل کوهستان آلپ، مکانی ایدهآل برای خوردن فوندو و راکلت سنتی با منظرهای از کوه ماترهورن.
لوکارنو و لوگانو: در منطقهی تیچینو با غذاهایی که به شدت تحت تاثیر ایتالیا هستند، از جمله پاستاها و ریزوتوهای محلی.
معرفی بهترین رستورانهای سنتی سوئیس
در سوئیس، چه به دنبال یک تجربه لاکچری باشید و چه فضای سنتی و محلی، گزینههای زیادی برای امتحان غذاهای سنتی وجود دارد. در ادامه برخی از بهترین رستورانهای سنتی معرفی میشوند:
Le Gruyerien (ژنو): متخصص در فوندوهای متنوع و غذاهای بر پایه پنیر. محیطی گرم و خانوادگی دارد.
Walliserkanne (زرمات): رستورانی کوهستانی که راکلت را به شیوهی سنتی سرو میکند. فضایی بسیار زیبا با دکور چوبی دارد.
Zeughauskeller (زوریخ): یک رستوران تاریخی در قلب شهر که غذاهای کلاسیک سوئیسی مانند رستی و گوشت گوساله خامهای را با کیفیت بالا ارائه میدهد.
Restaurant Lotschberg (برن): معروف به ارائه پنیرهای محلی، فوندو و راکلت در فضایی سنتی و گرم.
Grottos (لوگانو و لوکارنو): رستورانهایی کوچک و محلی در جنوب سوئیس که در دل طبیعت قرار گرفتهاند و غذاهای محلی تیچینو را سرو میکنند.
جمعبندی
سوئیس کشوری است که تنوع فرهنگی و جغرافیایی آن مستقیماً در آشپزخانه اش بازتاب پیدا کرده است. از فوندو و راکلت گرفته تا شکلاتهای لذیذ و غذاهای سنتی محلی، این کشور برای هر ذائقهای چیزی دارد. اگر قصد سفر به سوئیس را دارید، توصیه میشود از صرفاً بازدید از مناظر طبیعی فراتر بروید و تجربه غذاهای سنتی را از دست ندهید. این طعمها نه تنها خوشمزهاند، بلکه داستانهایی درباره تاریخ، مردم و فرهنگ سوئیس نیز در دل خود دارند.